Burgers of organisaties die het niet eens zijn met een beslissing van de Vlaamse overheid kunnen ertegen in beroep gaan. Zo is het Departement Omgeving geregeld betrokken in juridische geschillen omdat hun beslissingen inzake vergunningsverlening worden aangevochten. Ook andere overheidsdiensten, zoals de Vlaamse Wooninspectie, de Vlaamse Milieumaatschappij en OVAM krijgen er regelmatig mee te maken. Vlaams Parlementslid Steven Coenegrachts (Open Vld) bevroeg de betrokken ministers hoeveel beroepsprocedures er de afgelopen elf jaar werden ingesteld en wat het kostenplaatje daarvan was.

Het Departement Omgeving steekt er met kop en schouders bovenuit. In de periode 2010-2021 was de overheidsdienst maar liefst 7.326 keer betrokken partij in een juridisch geschil. 7.300 dossiers werden aanhangig gemaakt bij de rechtbank en het kostenplaatje voor de overheid was goed voor een dikke 25 miljoen euro. Dit blijkt uit cijfers die Vlaams Parlementslid Steven Coenegrachts (Open Vld) opvroeg. “Het departement liet zich in 6.788 van de 7.300 zaken vertegenwoordigen door een externe partij. Op mijn vraag hoeveel geschillen in het voordeel van de overheidsdienst uitdraaiden en wat de succesratio van de aangestelde advocaten was, kon de bevoegde minister echter geen antwoord geven. Dat een overheid niet bijhoudt hoeveel zaken ze wint, is onbegrijpelijk”, stelt Coenegrachts.

Daar waar de gegevens wel beschikbaar zijn, zoals bij de Vlaamse Milieumaatschappij, zien we dat slechts 214 geschillen beslecht werden in het voordeel van de overheidsdienst. Hierbij wordt wel abstractie gemaakt van de hangende dossiers waarin nog geen uitspraak volgde. Op 621 juridische geschillen waarvan 411 gerechtelijke procedures is dat cijfer echter aan de lage kant.

In totaal waren alle overheidsdiensten die een link hebben met omgeving[1] de afgelopen elf jaar 10.272 keer betrokken partij in juridische geschillen. 96,5% daarvan werd aanhangig gemaakt bij de rechtbank. Wanneer we de kosten voor de overheid samentellen, loopt het prijskaartje op tot 43,2 miljoen euro. “Gelet op deze niet geringe kostenomvang pleit ik voor een striktere opvolging van de aangestelde vertegenwoordigers. Daarover zal ik de minister in de eerstvolgende commissie aan de tand voelen. Als blijkt dat zij er systematisch niet in slagen om de overheid succesvol te verdedigen in gerechtelijke dossiers, kan en moet er tijdig bijgestuurd worden”, besluit Coenegrachts.

[1] Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), Agentschap Onroerend Erfgoed, Departement Omgeving, Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO), Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM), Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA), Vlaams Energiebedrijf (VEB), Vlaamse Landmaatschappij (VLM), Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW), Vlaamse Milieumaatschappij (VMM), Wonen Vlaanderen en Vlaamse Wooninspectie