Leefbaarheid van onze planeet garanderen met een vooruitstrevende aanpak.

We koesteren onze leefomgeving waarin mensen vrij kunnen leven. Maar de ook de natuur ondervindt de gevolgen van klimaatverandering. Zo hebben we de afgelopen jaren te maken gekregen met extreme weersomstandigheden, met wateroverlast of droogte tot gevolg. Het is daarom belangrijk om rekening te houden met die impact en ons hiertegen te beschermen. Om de toekomst en leefbaarheid van onze planeet te garanderen kiezen we voor een optimistische en vooruitstrevende aanpak. We denken en handelen hierbij circulair. Denk maar aan efficiënt gebruik en hergebruik van bijvoorbeeld materialen, energie en water. Uiteindelijk willen we leven als een ecosysteem waarbij we zonder afval of schadelijke uitstoot produceren en consumeren en de natuur meer ademruimte geven.

LEEFMILIEU & NATUUR

De klimaatverandering heeft een grote impact op burgers en bedrijven, maar ook onze leefomgeving ondervindt de veranderingen aan den lijve. Zo hebben we de afgelopen jaren te maken gekregen met extreme weersomstandigheden, met wateroverlast of droogte tot gevolg. Dit zal in de toekomst nog meer voorvallen. Het is daarom belangrijk om rekening te houden met die impact en ons hiertegen te beschermen.

De luchtkwaliteit is de laatste jaren gestagneerd, de waterkwaliteit van de meeste waterlopen in Vlaanderen is ondermaats. We verbeteren de luchtkwaliteit door in te zetten op groener en meer collectief vervoer. Voor huishoudelijke verwarming stimuleren we milieuvriendelijke alternatieven. We streven er naar de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie te bereiken en geven ook voldoende aandacht aan de kwaliteit van de binnenlucht, gezien we gemiddeld 85% van onze tijd in een gesloten omgeving doorbrengen.

We verbeteren de kwaliteit van onze waterlopen en zorgen voor een groenblauwe dooradering in zowel steden als dorpen. Zo willen we in steden het hitte-eilandeffect tegengaan. We verbinden de natuur in het buitengebied met groenzones en parken in de stad. We zetten een versnelling hoger op het gebied van stads(rand)bossen en zorgen voor meer toegankelijke natuur, onder meer voor vrijetijdsbesteding, steeds met respect voor die natuur. Zo willen we ervoor zorgen dat iedere Vlaming op korte afstand van een groenzone woont. Dit is niet alleen goed voor de natuur, maar ook voor onze gezondheid. Wetlands, bossen en graslanden dragen bij aan het tegengaan van de klimaatverandering door de koolstof die ze kunnen opnemen. Via de gepaste maatregelen willen wij deze natuurlijk afvangers van CO2 een meer centrale plaats geven in het natuurbeleid.

Voor de meest kwetsbare waardevolle bossen gaan we op zoek naar instrumenten die historisch waardevolle bossen (bv. omdat ze bijdragen tot de realisatie van onze Europese instandhoudingsdoelstellingen) kunnen behouden. We garanderen daarbij het eigendomsrecht en we zorgen voor een correcte vergoeding, bijvoorbeeld via een planschadevergoeding op basis van 100 % venale waarde (zonder uitsluitingsgronden).

Water is een prioritaire levensader, maar wordt schaarser. Door het gebruik van zowel mens, bedrijf, plant en dier ontstaat er een toenemend spanningsveld tussen de noden van onze maatschappij en de natuurlijke veerkracht van ons watersysteem. Dit spanningsveld uit zich in problemen op het niveau van waterschaarste, wateroverlast en waterkwaliteit. We moedigen spaarzaam omgaan met water en hergebruik aan. We stimuleren dat er zoveel mogelijk water op eigen terrein wordt geïnfiltreerd en gerecupereerd. We voeren de digitale watermeter in gans Vlaanderen in ter preventie van waterarmoede en om duurzaam waterverbruik te stimuleren. Om kosten te besparen rollen we die zoveel als mogelijk samen uit met de digitale elektriciteitsmeter. Zo stemmen we verschillende nutstoepassingen op elkaar af en creëren we schaalvoordelen.

We blijven verder investeren in de (natuurlijke) buffering van water, onder andere door de inrichting van overstromingsgebieden. Daarvoor gebruiken we onder andere de signaalgebieden die we omzetten naar watergevoelige openruimtegebieden. Opnieuw houden we maximaal rekening met het eigendomsrecht en voorzien we een correcte vergoeding. We zoeken in de eerste plaats naar partnerschappen met privé-eigenaars die vrijwillig mee participeren aan het realiseren van de doelstellingen.

Ondanks de vele investeringen in riolering en waterkwaliteit blijven de uitdagingen groot. We kijken of en op welke manier we middelen efficiënter kunnen inzetten. Het nieuwe mestactieplan zet de gebiedsgerichte aanpak nog meer door en zet in op betere begeleiding van de landbouwers bij het mestbeheer. Het is ook in het belang van de landbouwers dat de objectieven van het nieuwe mestactieplan (MAP) 6 worden gehaald. Daarom zetten we in op periodieke evaluaties en een strikte handhaving. Wie de regels negeert of bewust overtreedt hypothekeert de toekomst van de welwillende en goedmenende boeren. Tegen deze zogenaamde spelbrekers treden we krachtdadig op. Binnen het nieuwe plan zetten we in op een aanpak op maat, waarbij diegenen die het goed doen beloond worden. Het is ondertussen ook duidelijk dat onder andere het gebruik van te veel kunstmest mede aan de basis ligt van de problemen. In MAP6 wordt gefocust op het oordeelkundig gebruik van kunstmest en wordt een monitoring op het gebruik voorzien. Noord-Franse en Waalse landbouwers zijn vragende partij voor Vlaamse mest. We pleiten er bij Europa voor dat onbewerkte mest eenvoudiger van Vlaanderen naar Wallonië en over de grens kan.

We willen zoveel mogelijk afval en zwerfvuil op straten, in de natuur en oceanen vermijden. Zwerfvuil ergert niet alleen een groot deel van de bevolking, het is ook slecht voor het milieu. We stappen af van het idee dat producten maar één keer gebruikt kunnen worden. We zetten in op hergebruik en recyclage tot nuttige toepassingen. We moeten meer producten gaan inzamelen en die producten moeten maximaal recycleerbaar worden.

Producenten dragen hierbij ook verantwoordelijkheid. Zij hebben ook baat bij hoogwaardige recyclage en zijn ook deels verantwoordelijk als hun producten in het zwerfvuil belanden. Consumenten moeten gesensibiliseerd worden. Samen met verschillende sectoren, bijvoorbeeld tabaksproducenten, proberen wij hier het hoofd aan te bieden.

Met de Vlaamse regering hebben we ambitieuze afspraken gemaakt met de sector om het probleem van zwerfvuil aan te pakken. Indien deze doelstellingen in 2023 niet gehaald worden, voeren we het statiegeld op blikjes en plastic flesjes in. Dat moet wel in samenspraak met de andere regio’s binnen België gebeuren, zodat er één systeem is voor gans het land.